Dịch vụ tư vấn người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là gì?

Người đại diện theo pháp luật không chỉ điều hành các công việc hàng ngày mà còn chịu trách nhiệm trước pháp luật về các giao dịch và hoạt động của doanh nghiệp. Vậy, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là ai, vai trò của họ ra sao, và quy trình bổ nhiệm, bãi nhiệm được thực hiện như thế nào?

1. Định nghĩa về người đại diện theo pháp luật

Theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật Doanh nghiệp 2020, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân có quyền đại diện doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ từ các giao dịch của doanh nghiệp, đại diện trong các vấn đề pháp lý, và đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật. Cụ thể, người đại diện:

• Đại diện doanh nghiệp trong giao dịch thương mại;
• Đóng vai trò yêu cầu hoặc tham gia giải quyết các vụ việc dân sự, tố tụng trước tòa án, trọng tài;
• Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định pháp luật.

Trong môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp, vai trò của người đại diện ngày càng mở rộng, đặc biệt trong các hoạt động kinh doanh quan trọng. Người đại diện có thể đảm nhận các chức danh như Chủ tịch Hội đồng thành viên (trong công ty TNHH) hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị (trong công ty cổ phần), Giám đốc hoặc Tổng giám đốc tùy thuộc vào loại hình công ty.

2. Quyền hạn và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật

Người đại diện theo pháp luật có trách nhiệm lớn trong các quyết định và hoạt động của doanh nghiệp, cụ thể bao gồm:

• Thực hiện quyền và nghĩa vụ trung thực, cẩn trọng: Người đại diện phải luôn đảm bảo các hành động đều vì lợi ích của doanh nghiệp, thể hiện sự trung thực và tận tâm trong công việc.

• Trung thành với lợi ích doanh nghiệp: Người đại diện không được sử dụng vị trí của mình để tư lợi cá nhân hoặc phục vụ lợi ích cho các tổ chức, cá nhân khác, đồng thời tránh xung đột lợi ích.

• Thông báo minh bạch: Cần thông báo kịp thời cho doanh nghiệp về các hoạt động mà họ hoặc người có liên quan sở hữu hoặc tham gia để đảm bảo tính minh bạch.

• Chịu trách nhiệm cá nhân: Người đại diện sẽ chịu trách nhiệm cá nhân nếu vi phạm các quy định và gây thiệt hại cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, khi giữ các vị trí quản lý như Giám đốc hoặc Tổng giám đốc, người đại diện có quyền:

• Quyết định các vấn đề kinh doanh hàng ngày không thuộc thẩm quyền của các hội đồng;
• Thực hiện các nghị quyết của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị;
• Tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh và đầu tư, và đề xuất cơ cấu tổ chức doanh nghiệp;
• Tuyển dụng, bổ nhiệm, và quản lý nhân sự trong doanh nghiệp.

3. Điều kiện để trở thành người đại diện theo pháp luật

Để trở thành người đại diện theo pháp luật, cá nhân cần đáp ứng một số điều kiện theo quy định:

• Đủ tuổi và năng lực hành vi dân sự đầy đủ: Người đại diện phải từ 18 tuổi trở lên và có đủ năng lực hành vi dân sự.

• Không thuộc nhóm đối tượng bị cấm: Bao gồm cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, quân nhân, sĩ quan, hạ sĩ quan trong lực lượng vũ trang, người bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đang chấp hành án.

• Không bắt buộc là cổ đông: Người đại diện không cần thiết phải là cổ đông hoặc người góp vốn.

4. Quy trình bổ nhiệm và bãi nhiệm người đại diện theo pháp luật

Quy trình bổ nhiệm và bãi nhiệm người đại diện theo pháp luật khác nhau tùy loại hình doanh nghiệp:

Đối với doanh nghiệp tư nhân:

• Bổ nhiệm: Chủ doanh nghiệp quyết định bổ nhiệm và thường ghi nhận bằng văn bản.
• Bãi nhiệm: Cũng là quyết định của chủ doanh nghiệp tư nhân, được lập thành văn bản.

Đối với công ty TNHH:

• Công ty TNHH một thành viên: Chủ sở hữu công ty hoặc người được ủy quyền có quyền quyết định bổ nhiệm và bãi nhiệm người đại diện.
• Công ty TNHH hai thành viên trở lên: Hội đồng thành viên quyết định bổ nhiệm và bãi nhiệm người đại diện trong cuộc họp và phải lập thành biên bản.

Đối với công ty cổ phần:

• Hội đồng quản trị ra quyết định bổ nhiệm và bãi nhiệm người đại diện theo pháp luật thông qua các cuộc họp của Hội đồng.

5. Vai trò kép của người đại diện trong doanh nghiệp

Trong một số cơ cấu tổ chức, người đại diện theo pháp luật có thể kiêm nhiệm các vị trí quản lý chủ chốt như Chủ tịch công ty, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng quản trị cùng với vai trò Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Những cá nhân này sẽ đảm nhận thêm các trách nhiệm quản lý hội đồng như lập kế hoạch hoạt động, tổ chức cuộc họp, và giám sát việc thực hiện nghị quyết của các hội đồng.

Như vậy, người đại diện theo pháp luật đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều hành, quản lý doanh nghiệp, đảm bảo sự tuân thủ pháp lý và chịu trách nhiệm cá nhân về các hành động của mình. Việc lựa chọn người đại diện cần thực hiện một cách thận trọng và tuân thủ quy định để đảm bảo tính bền vững và phát triển cho doanh nghiệp trong môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày nay.