Dự thảo nghị định về đăng ký doanh nghiệp có điểm gì mới?

1. Những bất cập trong thực thi Nghị định số 01/2021/NĐ-CP

Theo phản hồi từ các doanh nghiệp và cơ quan địa phương, việc thực thi Nghị định số 01/2021/NĐ-CP đã gặp phải nhiều vấn đề.

• Lỗ hổng trong quản lý người đại diện theo pháp luật

  Quy định hiện hành chưa đủ chặt chẽ đối với trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật khi thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp. Một số cá nhân, tổ chức đã lợi dụng kẽ hở này để vi phạm pháp luật, trục lợi hoặc trốn tránh trách nhiệm, gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư, kinh doanh và làm suy giảm lòng tin của các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

• Thiếu cập nhật trạng thái pháp lý của chi nhánh và văn phòng đại diện

  Tình trạng pháp lý của các chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh chưa được quy định rõ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Điều này dẫn đến khó khăn trong quản lý, đặc biệt khi doanh nghiệp mẹ đã giải thể hoặc bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, nhưng các đơn vị phụ thuộc vẫn hoạt động không chính danh.

• Chưa thống nhất quy trình phối hợp giữa các cơ quan

  Sự phối hợp giữa cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan quản lý thuế trong việc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp còn thiếu đồng bộ, làm chậm trễ việc xử lý các vi phạm. Đồng thời, cách hiểu khác nhau về hồ sơ đăng ký, đặc biệt là nội dung “nghị quyết, quyết định” của doanh nghiệp, cũng gây khó khăn trong thực thi pháp luật.

2. Nội dung nổi bật trong Dự thảo Nghị định mới

Dự thảo bao gồm 09 chương, 83 điều và 77 biểu mẫu, với nhiều thay đổi quan trọng nhằm giải quyết triệt để những vướng mắc hiện tại.

- Loại bỏ quy định về đăng ký hộ kinh doanh

Dự thảo đề xuất loại bỏ các quy định về đăng ký hộ kinh doanh, vốn được quy định tại Nghị định số 01/2021/NĐ-CP. Toàn bộ hệ thống biểu mẫu liên quan đến đăng ký doanh nghiệp sẽ được “nghị định hóa” để tăng tính pháp lý và đảm bảo sự đồng bộ.

• Tác động tích cực:
  • Giảm chồng chéo trong thủ tục hành chính liên quan đến kinh doanh.
  • Tách biệt rõ ràng giữa các mô hình kinh doanh, giúp pháp luật minh bạch hơn.
  • Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh trong thực hiện thủ tục đăng ký.

- Bổ sung quy định sử dụng số định danh cá nhân

Nhằm tối ưu hóa thủ tục hành chính và triển khai Nghị quyết số 136/NQ-CP của Chính phủ, dự thảo bổ sung quy định về việc sử dụng số định danh cá nhân trong đăng ký doanh nghiệp.

• Lợi ích:
  • Giảm thiểu thông tin cần kê khai nhờ tích hợp dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
  • Tăng cường tính chính xác, giảm sai sót trong hồ sơ.
  • Ngăn chặn các hành vi giả mạo, gian lận khi đăng ký doanh nghiệp.
  • Hỗ trợ quá trình chuyển đổi số, thúc đẩy chính phủ điện tử.

- Làm rõ thành phần hồ sơ “nghị quyết hoặc quyết định”

Dự thảo quy định rõ ràng hơn về nội dung và yêu cầu của “nghị quyết, quyết định” khi doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký.

• Giải quyết vướng mắc:
  • Xóa bỏ tình trạng hiểu không đồng nhất giữa các cơ quan và doanh nghiệp.
  • Đảm bảo sự nhất quán trong áp dụng pháp luật, giúp quá trình đăng ký thuận lợi hơn.

3. Tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước

Dự thảo Nghị định mới còn đề xuất nhiều cải cách nhằm nâng cao hiệu quả quản lý doanh nghiệp:

• Tăng tính minh bạch:

  • Làm rõ trách nhiệm của người đại diện theo pháp luật trong đăng ký và hoạt động doanh nghiệp.
  • Cập nhật chính xác trạng thái hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện trong Cơ sở dữ liệu quốc gia.

• Thống nhất quy trình phối hợp:

  • Đề xuất quy trình phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế, rút ngắn thời gian xử lý vi phạm.

4. Kỳ vọng từ sự ra đời của Nghị định mới

Nghị định này được kỳ vọng sẽ:

• Cải thiện môi trường pháp lý:

  • Loại bỏ các quy định không phù hợp, đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
  • Tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp khi đăng ký hoạt động.

• Tăng cường hiệu quả thực thi pháp luật:

  • Hỗ trợ cơ quan chức năng trong quản lý doanh nghiệp và xử lý vi phạm.
  • Đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các doanh nghiệp và nhà đầu tư.

• Thúc đẩy phát triển kinh tế:

  • Xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch.
  • Tăng cường lòng tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước vào hệ thống pháp luật Việt Nam.

5. Kết luận

Dự thảo Nghị định mới về đăng ký doanh nghiệp không chỉ là bước đi quan trọng trong việc hoàn thiện khung pháp lý mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và hỗ trợ doanh nghiệp. Với những cải cách mang tính đột phá, nghị định này hứa hẹn sẽ mở ra một giai đoạn mới, thúc đẩy sự phát triển bền vững của môi trường kinh doanh tại Việt Nam.