Tăng mức hỗ trợ đối với đất chuyên trồng lúa từ năm 2025

1. Chính sách mới về hỗ trợ đất trồng lúa

Hiện nay, Nhà nước đang áp dụng chính sách tăng mức hỗ trợ đối với đất chuyên trồng lúa bắt đầu từ ngày 01/01/2025. Chính sách này sẽ có tác động quan trọng đối với nông dân, sản xuất lúa và kinh tế xã hội nông thôn Việt Nam.

1.1 Nguồn gốc của chính sách hỗ trợ đất trồng lúa

Ngày 11/09/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 112/2024/NĐ-CP nhằm quy định chi tiết về việc quản lý và sử dụng đất trồng lúa. Đây là một bước đi quan trọng trong việc cải thiện và nâng cao hiệu quả của ngành sản xuất lúa tại Việt Nam, thay thế cho Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015. Một trong những điểm đáng chú ý trong nghị định mới này là sự tăng cường mức hỗ trợ tài chính cho nông dân trồng lúa. Cụ thể, Điều 14 của Nghị định nêu rõ các điều khoản hỗ trợ tài chính từ ngân sách Nhà nước, nhằm tạo động lực cho nông dân duy trì canh tác đất lúa, đồng thời đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

Nghị định 112/2024/NĐ-CP không chỉ đơn thuần là một văn bản pháp lý mà còn là một phần trong chiến lược tổng thể của Chính phủ nhằm phát triển bền vững ngành nông nghiệp, đảm bảo đời sống của nông dân và thúc đẩy kinh tế xã hội khu vực nông thôn.

1.2 Nội dung chính của chính sách hỗ trợ đất trồng lúa

- Mức hỗ trợ mới cho đất chuyên trồng lúa

Theo Nghị định 112/2024/NĐ-CP, từ ngày 01/01/2025, mức hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước dành cho đất chuyên trồng lúa sẽ tăng lên 1.500.000 đồng/ha/năm, so với mức cũ là 1.000.000 đồng/ha/năm theo quy định của Nghị định 35/2015/NĐ-CP. Mức hỗ trợ này nhằm giúp nông dân giảm bớt chi phí sản xuất, đồng thời hỗ trợ nông dân duy trì sản xuất lúa bền vững.

- Mức hỗ trợ cho các loại đất trồng lúa khác

Ngoài đất chuyên trồng lúa, Nghị định mới cũng quy định mức hỗ trợ cho các loại đất trồng lúa khác. Đối với đất trồng lúa không phải đất chuyên canh lúa, nhưng vẫn nằm trong diện quy hoạch, mức hỗ trợ là 750.000 đồng/ha/năm. Chính sách này khuyến khích nông dân duy trì canh tác ngay cả trên các diện tích không phải đất chuyên trồng lúa, giúp bảo vệ quỹ đất nông nghiệp quốc gia.

Đặc biệt, đối với đất chuyên trồng lúa tại các vùng quy hoạch có năng suất và chất lượng cao, mức hỗ trợ bổ sung 1.500.000 đồng/ha/năm sẽ được áp dụng. Điều này cho thấy sự chú trọng của Nhà nước trong việc nâng cao năng suất và chất lượng sản xuất lúa, không chỉ tập trung vào diện tích canh tác mà còn khuyến khích cải tiến về chất lượng.

- Điều kiện để được hưởng hỗ trợ

Để nhận hỗ trợ tài chính từ Nghị định 112/2024/NĐ-CP, đất trồng lúa phải nằm trong diện tích được thống kê bởi Bộ Tài nguyên và Môi trường vào năm liền kề trước thời kỳ ổn định ngân sách. Đối với năm 2025, diện tích đất trồng lúa sẽ được lấy từ dữ liệu thống kê năm 2023. Đối với các vùng trồng lúa có năng suất và chất lượng cao, UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào các tiêu chí về quy hoạch, hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng và năng suất để xác định khu vực được hỗ trợ.

1.3 So sánh với chính sách cũ

So với Nghị định 35/2015/NĐ-CP, Nghị định 112/2024/NĐ-CP đã có những cải tiến đáng kể về mức hỗ trợ tài chính và phạm vi hỗ trợ. Mức hỗ trợ trước đây là 1.000.000 đồng/ha/năm cho đất chuyên trồng lúa, và chưa có các chính sách bổ sung cho các vùng quy hoạch có năng suất cao. Sự thay đổi này không chỉ tăng mức hỗ trợ mà còn mở rộng phạm vi, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nông dân phát triển sản xuất.

2. Tác động của chính sách mới đến các lĩnh vực

- Tác động đến nông dân

• Tăng thu nhập cho nông dân: Mức hỗ trợ tài chính cao hơn sẽ giúp tăng thu nhập đáng kể cho nông dân trồng lúa, giúp họ giảm bớt áp lực chi phí sản xuất.
• Động viên nông dân tiếp tục sản xuất lúa: Chính sách thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với ngành sản xuất lúa, giúp nông dân có thêm động lực duy trì và phát triển sản xuất, đặc biệt trong bối cảnh nhiều nơi đang chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
• Nâng cao đời sống nông thôn: Việc tăng thu nhập từ sản xuất lúa sẽ góp phần cải thiện đời sống kinh tế-xã hội của các khu vực nông thôn, giúp nông dân có thêm điều kiện đầu tư vào cơ sở hạ tầng và phát triển bền vững.

- Tác động đến sản xuất lúa

• Tăng diện tích trồng lúa: Với các mức hỗ trợ hấp dẫn, diện tích đất trồng lúa sẽ được duy trì và có thể tăng lên, giảm thiểu nguy cơ chuyển đổi đất trồng lúa sang các mục đích khác.
• Nâng cao năng suất và chất lượng lúa: Nghị định 112/2024/NĐ-CP tạo động lực để nông dân đầu tư vào sản xuất chất lượng, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và giống lúa có năng suất cao, giúp tăng giá trị kinh tế cho ngành sản xuất lúa.
• Đảm bảo an ninh lương thực quốc gia: Việc duy trì diện tích và nâng cao chất lượng sản xuất lúa sẽ giúp Việt Nam đảm bảo cung cấp lương thực cho nhu cầu trong nước và giữ vững vị thế xuất khẩu gạo trên thế giới.

- Tác động đến kinh tế - xã hội

• Phát triển nông nghiệp bền vững: Nghị định 112/2024/NĐ-CP chú trọng đến các mô hình sản xuất tiên tiến, ứng dụng công nghệ và giống cây trồng chất lượng cao, giúp cải thiện hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.
• Giảm nghèo và tăng trưởng kinh tế địa phương: Chính sách giúp nông dân tăng thu nhập, giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế tại các khu vực nông thôn.

3. Những vấn đề cần quan tâm khi triển khai chính sách

- Việc triển khai chính sách

• Các cơ quan, đơn vị có trách nhiệm triển khai: Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng với UBND cấp tỉnh, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thống kê diện tích và phân bổ hỗ trợ tài chính.
• Thủ tục và hồ sơ cần thiết: Nông dân cần hoàn tất các hồ sơ chứng minh quyền sử dụng đất và tình trạng canh tác.
• Thời gian triển khai: Chính sách hỗ trợ sẽ được áp dụng từ năm 2025 và duy trì trong giai đoạn ổn định ngân sách từ 2025 đến 2029.

- Những khó khăn và thách thức

• Xác định diện tích đất trồng lúa: Việc xác định diện tích đất cần hỗ trợ đòi hỏi số liệu chính xác, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành.
• Phân bổ ngân sách: Việc phân bổ ngân sách có thể gặp khó khăn, đặc biệt tại các vùng đất trồng lúa lớn.
• Giám sát và đánh giá hiệu quả chính sách: Đảm bảo hỗ trợ đến đúng đối tượng, đồng thời cần cơ chế kiểm tra và đánh giá định kỳ.

Nghị định 112/2024/NĐ-CP với các chính sách hỗ trợ đất trồng lúa mang lại nhiều lợi ích cho nông dân và nền kinh tế nông thôn. Tuy nhiên, việc triển khai cần có sự đồng bộ từ các cơ quan để đạt hiệu quả cao nhất.