Không công khai thang lương, bảng lương công ty có được không?

Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan, hậu quả khi không tuân thủ và giải pháp cho người lao động trong trường hợp công ty không công khai thang lương, bảng lương.

1. Quy định pháp luật về việc công khai thang lương, bảng lương

Theo Điều 93 Bộ luật Lao động 2019, việc xây dựng và công khai thang lương, bảng lương là nghĩa vụ bắt buộc đối với người sử dụng lao động. Cụ thể:

Xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động

Người sử dụng lao động phải xây dựng thang lương, bảng lương làm cơ sở cho việc tuyển dụng, sử dụng lao động và thỏa thuận mức lương theo công việc hoặc chức danh trong hợp đồng lao động.

Mức lao động:

• Phải đảm bảo là mức trung bình mà số đông người lao động có thể thực hiện được mà không cần làm thêm giờ.
• Mức này cần được thử nghiệm trước khi ban hành chính thức.

Tham khảo ý kiến tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở: Trước khi ban hành, thang lương, bảng lương cần được lấy ý kiến từ tổ chức đại diện người lao động để đảm bảo quyền lợi và sự minh bạch.

Công khai tại nơi làm việc

Theo quy định, thang lương, bảng lương và mức lao động phải được công bố công khai tại nơi làm việc trước khi thực hiện.

Việc không công khai thang lương, bảng lương không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ra các hệ lụy tiêu cực như: mất lòng tin của người lao động, khó khăn trong tuyển dụng và giữ chân nhân tài, thậm chí bị xử phạt hành chính.

2. Hậu quả khi công ty không công khai thang lương, bảng lương

Việc không công khai thông tin lương thưởng dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho cả người sử dụng lao động và người lao động, bao gồm:

• Xử phạt hành chính: Theo Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp vi phạm quy định về công khai thang lương, bảng lương có thể bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng, tùy theo mức độ vi phạm.

• Mâu thuẫn nội bộ: Sự không minh bạch trong việc trả lương dễ tạo ra mâu thuẫn, bất hòa giữa người lao động và ban lãnh đạo. Những thắc mắc, nghi ngờ về sự công bằng trong việc chi trả lương có thể dẫn đến mất niềm tin và ảnh hưởng đến năng suất làm việc.

• Khó khăn trong tuyển dụng và giữ chân nhân tài: Môi trường làm việc thiếu minh bạch khiến doanh nghiệp trở nên kém hấp dẫn đối với ứng viên mới. Đồng thời, nhân viên hiện tại cũng có xu hướng tìm kiếm cơ hội tốt hơn ở những công ty minh bạch về chính sách lương thưởng.

• Ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp: Hình ảnh doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực khi không tuân thủ quy định pháp luật, đồng thời tạo ra môi trường làm việc không chuyên nghiệp, thiếu sự công bằng.

3. Giải pháp khi công ty không công khai thang lương, bảng lương

Nếu phát hiện công ty vi phạm quy định, người lao động có thể áp dụng các giải pháp sau để bảo vệ quyền lợi của mình:

Yêu cầu công ty công khai thang lương, bảng lương

Nắm vững quy định pháp luật:

• Tìm hiểu các điều khoản liên quan trong Bộ luật Lao động và Nghị định 12/2022/NĐ-CP để xác định rõ trách nhiệm của công ty.
• Đảm bảo thông tin yêu cầu được căn cứ trên pháp luật, tăng tính thuyết phục.

Viết đơn yêu cầu:

• Người lao động có thể gửi đơn yêu cầu chính thức đến phòng nhân sự hoặc lãnh đạo công ty, đề nghị công bố công khai thang lương, bảng lương.
• Đơn cần chỉ rõ các quy định pháp luật mà công ty cần tuân thủ và lý do yêu cầu minh bạch thông tin.

Hành động tập thể:

• Nếu nhiều người lao động có cùng yêu cầu, họ có thể cùng ký tên hoặc tổ chức họp để thống nhất nội dung kiến nghị, tạo sức mạnh đoàn kết.

Báo cáo cơ quan chức năng

Trong trường hợp công ty không thực hiện, người lao động có thể báo cáo vi phạm lên cơ quan chức năng:

• Thu thập chứng cứ: Lưu giữ các tài liệu chứng minh công ty không công khai thang lương, bảng lương, như: email, thông báo nội bộ, biên bản họp.

• Gửi đơn khiếu nại: Nộp đơn khiếu nại đến Sở Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc Thanh tra Lao động kèm các chứng cứ. Đề nghị kiểm tra và xử lý hành vi vi phạm của công ty.

• Theo dõi quá trình xử lý: Chủ động phối hợp với cơ quan chức năng, cung cấp thông tin bổ sung khi cần thiết.

Tham gia công đoàn để được hỗ trợ

• Tham gia công đoàn giúp người lao động có thêm sự bảo vệ và hỗ trợ trong việc yêu cầu công khai lương thưởng.
• Công đoàn có thể đại diện cho người lao động để làm việc trực tiếp với ban lãnh đạo hoặc hỗ trợ trong các vụ việc khiếu nại.

4. Ý nghĩa của việc công khai thang lương, bảng lương

Việc công khai thang lương, bảng lương mang lại nhiều lợi ích cho cả doanh nghiệp và người lao động, bao gồm:

• Tạo sự công bằng: Minh bạch trong chính sách lương thưởng giúp xây dựng môi trường làm việc công bằng, tạo động lực cho người lao động.
• Tuân thủ pháp luật: Doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý và bảo vệ uy tín thương hiệu.
• Tăng lòng tin: Người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình, từ đó gắn bó lâu dài với công ty.
• Cải thiện năng suất: Môi trường làm việc minh bạch thúc đẩy tinh thần làm việc tích cực và hiệu quả.

Kết luận

Việc công ty không công khai thang lương, bảng lương không chỉ vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối quan hệ lao động, uy tín doanh nghiệp và sự phát triển bền vững. Người lao động cần chủ động bảo vệ quyền lợi của mình thông qua việc yêu cầu công ty thực hiện đúng quy định, báo cáo vi phạm lên cơ quan chức năng và tham gia công đoàn. Minh bạch là nền tảng của sự công bằng, giúp doanh nghiệp và người lao động cùng phát triển vững mạnh.