Những điểm mới có lợi cho người bị thu hồi đất theo Luật Đất đai mới nhất

1. Tăng Giá Đất Bồi Thường Khi Nhà Nước Thu Hồi Đất

Luật Đất Đai 2024 đã loại bỏ khung giá đất và cho phép các địa phương tự xây dựng bảng giá đất dựa trên nguyên tắc thị trường. Cụ thể, Điều 159 của luật quy định việc định giá đất dựa trên vị trí và khu vực của từng thửa đất, đặc biệt là các khu vực có cơ sở dữ liệu giá đất đầy đủ. Bảng giá đất sẽ được điều chỉnh hàng năm để phản ánh chính xác giá trị thực tế trên thị trường.

Theo quy định mới, UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xây dựng và trình phê duyệt bảng giá đất, dự kiến công bố lần đầu từ ngày 01/01/2026. Điều này giúp giá bồi thường khi thu hồi đất trở nên tiệm cận hơn với giá thị trường, đảm bảo tính công bằng cho người dân. Việc bỏ khung giá đất và áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất sẽ giúp nâng mức bồi thường, tạo sự minh bạch và hợp lý hơn cho các dự án thu hồi đất.

2. Chỉ Được Thu Hồi Đất Khi Đã Bàn Giao Nhà Ở Tái Định Cư

Luật Đất Đai 2024 yêu cầu hoàn tất việc bàn giao nhà ở tái định cư trước khi tiến hành thu hồi đất. Tại khoản 6 Điều 91, UBND cấp tỉnh và huyện có trách nhiệm lập kế hoạch và triển khai dự án tái định cư nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân. Trước khi ra quyết định thu hồi đất, việc bố trí tái định cư phải hoàn thành, giúp người dân tránh tình trạng mất nơi ở khi chưa có chỗ tái định cư.

So với quy định trước đây trong Luật Đất Đai 2013, việc này là một cải tiến lớn, bảo vệ quyền lợi của người dân và đảm bảo sự đồng bộ trong công tác thu hồi và tái định cư. Việc này không chỉ làm giảm bớt khó khăn cho người bị thu hồi đất mà còn cải thiện tính minh bạch và công bằng trong quy trình tái định cư.

3. Đất Nông Nghiệp Bị Thu Hồi Có Thể Được Bồi Thường Bằng Nhà Ở, Đất Ở

Theo khoản 1 Điều 96 Luật Đất Đai 2024, người sử dụng đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường sẽ được hưởng các phương thức bồi thường linh hoạt hơn, bao gồm đất nông nghiệp, tiền, đất có mục đích khác hoặc nhà ở. Quy định này cho phép người dân có nhiều sự lựa chọn phù hợp với nhu cầu, giúp họ ổn định cuộc sống khi đất bị thu hồi.

Ngoài ra, khoản 6 Điều 111 cũng cho phép các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư, nếu địa phương có quỹ đất và đáp ứng được nhu cầu. Điều này là một bước tiến quan trọng, giúp người dân có cơ hội chuyển đổi sang đất ở hoặc nhà ở, đặc biệt là trong bối cảnh nhu cầu về nhà ở ngày càng tăng tại các khu đô thị.

4. Hỗ Trợ Giao Thêm Đất Cho Hộ Gia Đình Nhiều Thế Hệ Bị Thu Hồi Đất

Khoản 4 Điều 111 của Luật Đất Đai 2024 cho phép các hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống được hỗ trợ giao thêm đất khi bị thu hồi. Đối tượng hưởng lợi bao gồm hộ gia đình, cá nhân có đất ở, người Việt Nam định cư ở nước ngoài và tổ chức kinh tế có quyền sở hữu đất.

Trong trường hợp các hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc nhiều hộ chung sống trên một thửa đất bị thu hồi nhưng không đủ diện tích để bồi thường riêng, họ sẽ được xem xét hỗ trợ bằng đất ở, hoặc được mua, thuê nhà ở tại khu tái định cư. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho những hộ gia đình đông thành viên và nhiều thế hệ, giúp đảm bảo quyền lợi khi đất bị thu hồi.

5. Bổ Sung Nhiều Khoản Hỗ Trợ Cho Người Bị Thu Hồi Đất

Ngoài các khoản hỗ trợ đã có trong Luật Đất Đai 2013, Luật Đất Đai 2024 bổ sung thêm các khoản hỗ trợ như hỗ trợ di dời vật nuôi, hỗ trợ tìm kiếm việc làm và ổn định đời sống. Điều này nhằm giúp người bị thu hồi đất nhanh chóng thích nghi với cuộc sống mới.

Hỗ trợ di dời vật nuôi: Quy định này đặc biệt quan trọng với các hộ chăn nuôi và làm nông nghiệp. Khi đất nông nghiệp bị thu hồi, việc hỗ trợ di dời vật nuôi giúp các hộ chăn nuôi duy trì sinh kế và giảm bớt gánh nặng khi phải chuyển đổi nơi ở.

Hỗ trợ ổn định sản xuất: Người bị thu hồi đất còn được hỗ trợ đào tạo nghề và chuyển đổi nghề, nhằm giúp họ dễ dàng thích nghi và tìm kiếm công việc mới. Điều này thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với người bị thu hồi đất, giúp họ không bị gián đoạn trong sinh hoạt và sản xuất.

6. Tổng Kết

Luật Đất Đai 2024 đã mang đến nhiều điểm mới và cải tiến trong quy trình bồi thường và tái định cư, tạo ra cơ hội và quyền lợi lớn cho người bị thu hồi đất. Những thay đổi này thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo vệ quyền lợi của người dân, đồng thời giúp quá trình phát triển đô thị và công nghiệp diễn ra một cách bền vững và công bằng.