Kinh Phí Công Đoàn: Quy Định Hiện Hành và Đề Xuất Giảm 50% Trong Năm 2023

Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ quy định chi tiết về kinh phí công đoàn, đặc biệt là những thay đổi liên quan đến mức đóng, phương thức đóng và chế tài xử phạt khi không thực hiện đúng nghĩa vụ này. Trong bài viết sau, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và cập nhật nhất về kinh phí công đoàn năm 2023, bao gồm các quy định, mức đóng và đề xuất giảm kinh phí nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế khó khăn.

1. Mức đóng kinh phí công đoàn được quy định như thế nào?

Mức đóng kinh phí công đoàn là yếu tố cơ bản trong việc duy trì hoạt động của tổ chức công đoàn. Theo quy định hiện hành tại Điều 5 Nghị định 191/2013/NĐ-CP, mức đóng kinh phí công đoàn được xác định dựa trên tổng quỹ tiền lương của người lao động. Cụ thể:

• Tỷ lệ đóng kinh phí công đoàn: 2% tổng quỹ tiền lương là căn cứ để đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
• Đối tượng đóng: Tất cả người lao động nằm trong phạm vi phải tham gia bảo hiểm xã hội, bao gồm các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và ngoài công lập.

Ví dụ về cách tính:

Giả sử doanh nghiệp có 100 lao động, tổng quỹ tiền lương hàng tháng là 500 triệu đồng. Kinh phí công đoàn mà doanh nghiệp cần đóng sẽ là:

• 2% x 500 triệu đồng = 10 triệu đồng/tháng.

Mức đóng này nhằm đảm bảo nguồn tài chính ổn định cho công đoàn, phục vụ các hoạt động đại diện, bảo vệ quyền lợi người lao động và tổ chức các chương trình phúc lợi thiết thực.

Lưu ý: Trong trường hợp các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang như Quân đội Nhân dân hay Công an Nhân dân, quỹ tiền lương để tính kinh phí công đoàn bao gồm tổng thu nhập của cán bộ, công nhân viên chức quốc phòng và lao động hưởng lương từ các đơn vị sản xuất, doanh nghiệp trực thuộc.

2. Đề xuất giảm 50% kinh phí công đoàn năm 2023 cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch và biến động kinh tế toàn cầu, Chính phủ đã đề xuất các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó có việc giảm kinh phí công đoàn. Cụ thể:

• Theo Nghị quyết 105/NQ-CP ngày 15/7/2023, Chính phủ đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xem xét giảm mức đóng kinh phí công đoàn từ 2% xuống còn 1% (tương đương giảm 50%) trong năm 2023.
• Đề xuất này không chỉ giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng tài chính mà còn tạo điều kiện để duy trì và phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Ngoài việc giảm mức phí, Chính phủ cũng kiến nghị kéo dài thời gian nộp kinh phí công đoàn để doanh nghiệp có thêm thời gian cân đối tài chính. Đồng thời, các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho đoàn viên công đoàn và người lao động cũng được đẩy mạnh, bao gồm:

• Hỗ trợ người lao động bị giảm thời gian làm việc hoặc mất việc do doanh nghiệp bị cắt giảm đơn hàng.
• Thực hiện các chính sách theo Nghị quyết 06/NQ-ĐCT ngày 16/01/2023 và Quyết định 6696/QĐ-TLĐ ngày 16/01/2023 của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Những biện pháp này không chỉ mang ý nghĩa hỗ trợ kinh tế mà còn góp phần duy trì quyền lợi cho người lao động trong giai đoạn khó khăn, giúp doanh nghiệp ổn định nhân lực và thúc đẩy sự phục hồi kinh tế toàn diện.

3. Chế tài xử phạt hành vi không đóng kinh phí công đoàn

Việc không đóng hoặc chậm đóng kinh phí công đoàn không chỉ gây ảnh hưởng đến hoạt động của tổ chức công đoàn mà còn làm mất đi quyền lợi của người lao động. Do đó, pháp luật quy định rõ ràng các chế tài xử phạt đối với hành vi vi phạm.

Theo Điều 38 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, mức xử phạt cụ thể như sau:

• Đối với hành vi chậm đóng kinh phí công đoàn: Phạt từ 12% đến dưới 15% tổng số tiền phải đóng, nhưng không vượt quá 75 triệu đồng.

• Đối với hành vi không đóng hoặc đóng không đủ: Phạt từ 18% đến 20% tổng số tiền phải đóng, với mức phạt tối đa cũng không vượt quá 75 triệu đồng.

Các biện pháp khắc phục hậu quả:

Người sử dụng lao động phải nộp đủ số tiền kinh phí công đoàn chưa đóng, cùng với khoản tiền lãi phát sinh. Lãi suất áp dụng sẽ là mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của ngân hàng thương mại nhà nước tại thời điểm xử phạt. Thời gian khắc phục tối đa là 30 ngày kể từ khi có quyết định xử phạt.

Đặc biệt, mức phạt tiền đối với tổ chức vi phạm sẽ gấp đôi mức phạt áp dụng cho cá nhân, nhằm đảm bảo tính răn đe và nghiêm minh trong việc thực thi pháp luật.

4. Ý nghĩa của kinh phí công đoàn đối với doanh nghiệp và người lao động

Việc đóng kinh phí công đoàn đúng quy định không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

Đối với doanh nghiệp:

• Đảm bảo tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt.
• Góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định trong doanh nghiệp.

Đối với người lao động:

• Được bảo vệ quyền lợi, hỗ trợ trong các trường hợp gặp khó khăn.
• Tạo môi trường làm việc công bằng, đảm bảo phúc lợi lâu dài.

5. Kết luận

Kinh phí công đoàn là một phần quan trọng trong hệ thống pháp luật lao động tại Việt Nam, đảm bảo quyền lợi cho cả người lao động và doanh nghiệp. Việc hiểu rõ các quy định về mức đóng, chế tài xử phạt và những chính sách hỗ trợ mới nhất sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ, đồng thời hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi trong giai đoạn khó khăn.

Năm 2023, với đề xuất giảm 50% kinh phí công đoàn, đây là cơ hội để doanh nghiệp cân đối tài chính và tập trung nguồn lực phục hồi sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đảm bảo thực hiện nghiêm túc các quy định, tránh vi phạm dẫn đến xử phạt, qua đó góp phần xây dựng môi trường lao động ổn định và bền vững.