Thẩm quyền thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán xây dựng công trình thuộc dự án sử dụng vốn nhà nước ngoài ngân sách

1. Thẩm quyền Thẩm định Thiết kế và Dự toán Xây dựng

Các cấp cơ quan chuyên môn từ trung ương đến địa phương đều có trách nhiệm cụ thể trong việc thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng, nhằm đảm bảo các công trình đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn an toàn và chất lượng.

a) Thẩm quyền của Cơ quan Chuyên môn về Xây dựng thuộc Bộ Quản lý Xây dựng Chuyên ngành

Các cơ quan chuyên môn trực thuộc Bộ quản lý xây dựng chuyên ngành có thẩm quyền chủ trì tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng cho các công trình lớn, cụ thể như sau:

• Đối với các công trình cấp đặc biệt và cấp I: Đây là các công trình có tầm ảnh hưởng lớn và yêu cầu cao về kỹ thuật. Cơ quan này sẽ thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng đối với thiết kế ba bước và thẩm định thiết kế bản vẽ thi công với thiết kế hai bước. Tuy nhiên, các công trình nhà ở có quy mô dưới 25 tầng và chiều cao không vượt quá 75m sẽ không thuộc thẩm quyền thẩm định của cơ quan này.
• Công trình từ cấp III trở lên thuộc dự án của các tập đoàn kinh tế và tổng công ty nhà nước: Những dự án thuộc phạm vi quản lý của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, thuộc thẩm quyền đầu tư của chính các tổ chức này. Thẩm quyền của Bộ cũng bao gồm các dự án do Thủ tướng Chính phủ giao và các dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn hành chính của từ hai tỉnh trở lên.
• Loại trừ: Công trình thẩm định tại các điểm c và d sẽ không thuộc phạm vi quản lý của cơ quan này.

b) Thẩm quyền của Sở Quản lý Xây dựng Chuyên ngành

Sở quản lý xây dựng tại địa phương chịu trách nhiệm thẩm định các công trình có quy mô vừa và nhỏ trong phạm vi tỉnh, nhằm đảm bảo các công trình phù hợp với quy hoạch xây dựng địa phương và an toàn xây dựng:

• Công trình nhà ở dưới 25 tầng với chiều cao không vượt quá 75m, thuộc quyền thẩm định của Sở quản lý xây dựng tại tỉnh.
• Các công trình từ cấp III trở lên trong địa bàn hành chính của tỉnh, trừ các công trình thuộc thẩm quyền quy định tại điểm a và điểm d.

c) Thẩm quyền của Sở Quản lý Xây dựng tại Hà Nội và TP.HCM

Hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là những địa phương có quy mô xây dựng lớn và tính chất đặc thù. Do đó, Sở quản lý xây dựng tại hai thành phố này sẽ chủ trì thẩm định các công trình do Ủy ban Nhân dân thành phố quyết định đầu tư:

• Thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng đối với các công trình theo thiết kế ba bước và thẩm định thiết kế bản vẽ thi công với thiết kế hai bước.

d) Thẩm quyền của Tập đoàn Kinh tế, Tổng Công ty Nhà nước khi Tự tổ chức Thẩm định

Các tập đoàn kinh tế và tổng công ty nhà nước nếu đáp ứng đủ điều kiện năng lực, có thể tự thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng trong trường hợp:

• Tự tổ chức thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng với thiết kế ba bước và thiết kế bản vẽ thi công cùng dự toán xây dựng trong trường hợp thiết kế hai bước. Phạm vi thẩm định bao gồm phần thiết kế công nghệ (nếu có) đối với các công trình từ cấp II trở xuống của dự án.
• Điều kiện ủy quyền và phân cấp: Việc phân cấp, ủy quyền này phải tuân theo các nguyên tắc pháp lý, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả quản lý. Người được ủy quyền phải chịu trách nhiệm về kết quả thẩm định, và kết quả này phải gửi về Bộ để giám sát.

đ) Người Quyết định Đầu tư

Người quyết định đầu tư tổ chức thẩm định thiết kế và dự toán cho các công trình không thuộc phạm vi thẩm quyền của các cơ quan trên, bao gồm:

• Thẩm định phần thiết kế và dự toán công nghệ (nếu có) đối với các công trình thuộc thẩm quyền đầu tư của mình.

2. Thẩm quyền Phê duyệt Thiết kế và Dự toán Xây dựng

Sau khi thẩm định, các cấp có thẩm quyền sẽ phê duyệt thiết kế và dự toán xây dựng. Quy định phê duyệt cụ thể được phân cấp như sau:

a) Người Quyết định Đầu tư

Người quyết định đầu tư có trách nhiệm phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng trong trường hợp thiết kế ba bước:

• Đảm bảo chất lượng và hiệu quả quản lý: Phê duyệt thiết kế kỹ thuật là một trong các bước quan trọng để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong thực hiện dự án, tránh rủi ro và chi phí phát sinh không cần thiết.

b) Chủ Đầu tư

Chủ đầu tư có quyền phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng cho các công trình thuộc cả hai quy trình thiết kế:

• Thiết kế ba bước: Phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công và dự toán.
• Thiết kế hai bước: Chủ đầu tư phê duyệt bản vẽ thi công và dự toán xây dựng cho các dự án yêu cầu thẩm định ở bước này.

c) Chủ Đầu tư trong Dự án PPP

Đối với các dự án hợp tác công tư (PPP), chủ đầu tư có quyền phê duyệt thiết kế và dự toán xây dựng công trình trong dự án thuộc thẩm quyền:

• Dự án theo hình thức PPP: Chủ đầu tư có trách nhiệm phê duyệt thiết kế, đảm bảo công trình hoàn thành đáp ứng yêu cầu và đạt chất lượng như kế hoạch ban đầu.

3. Tầm quan trọng của Quy định về Thẩm quyền Thẩm định và Phê duyệt trong Đầu tư Xây dựng

Việc phân cấp thẩm quyền thẩm định và phê duyệt thiết kế, dự toán xây dựng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống quản lý nhà nước, đảm bảo:

• Tính minh bạch và trách nhiệm: Mỗi cơ quan, tổ chức tham gia đều có thẩm quyền và trách nhiệm rõ ràng, giúp giảm thiểu sai sót, nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.
• An toàn và chất lượng công trình: Quy định này giúp đảm bảo các công trình xây dựng đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn an toàn, tránh rủi ro trong quá trình thi công và sử dụng.
• Tăng cường hiệu quả quản lý và giám sát: Phân cấp thẩm quyền cho phép các cấp quản lý trực tiếp giám sát và điều chỉnh kịp thời theo nhu cầu và điều kiện thực tế.

Với các quy định cụ thể nêu trên, Nghị định số 02/VBHN-BXD giúp chuẩn hóa quy trình quản lý đầu tư xây dựng, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững trong lĩnh vực xây dựng.