Báo cáo 245 về điều chỉnh Bảng giá đất để tiếp tục áp dụng đến 31/12/2025 có nội dung gì?

1. Khái niệm bảng giá đất: Vai trò và ứng dụng

Mặc dù cả Luật Đất đai 2013 và Luật Đất đai 2024 không đưa ra định nghĩa chính thức về "bảng giá đất", nhưng thuật ngữ này được hiểu là danh sách tổng hợp giá đất đối với từng loại đất, từng khu vực cụ thể do Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh xây dựng và công bố sau khi Hội đồng nhân dân (HĐND) cùng cấp thông qua.

- Vai trò của bảng giá đất:

• Xác định nghĩa vụ tài chính: Bảng giá đất được sử dụng để tính thuế sử dụng đất, phí và lệ phí liên quan đến đất đai.
• Bồi thường giải phóng mặt bằng: Là cơ sở để tính toán mức bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
• Ứng dụng trong quản lý đất đai: Được áp dụng rộng rãi trong các giao dịch, thủ tục hành chính liên quan đến đất đai.

Nhờ vai trò quan trọng này, bảng giá đất trở thành công cụ hữu ích trong việc quản lý đất đai tại các địa phương.

2. Nội dung Báo cáo 245/BC-BTNMT về điều chỉnh bảng giá đất

Theo Báo cáo số 245, bảng giá đất hiện hành theo Luật Đất đai 2013 sẽ tiếp tục được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Tuy nhiên, trong giai đoạn này, các UBND cấp tỉnh có thể điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 nếu cần thiết.

- Mục tiêu của quy định chuyển tiếp:

• Giảm biến động mạnh về giá đất: Tránh gây “cú sốc” tăng giá đất đột ngột tại địa phương.
• Tạo thời gian chuẩn bị: Hỗ trợ các địa phương xây dựng lộ trình phù hợp để điều chỉnh bảng giá đất theo Luật mới.
• Bảo vệ quyền lợi của người dân: Giảm thiểu tác động tài chính tiêu cực đối với người sử dụng đất.

Tuy nhiên, Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng việc điều chỉnh bảng giá đất cần được thực hiện thận trọng. Nếu không đánh giá tác động đầy đủ, có thể xảy ra chênh lệch lớn giữa bảng giá hiện hành và bảng giá điều chỉnh, dẫn đến phản ứng tiêu cực từ người dân và doanh nghiệp.

3. Thách thức trong điều chỉnh bảng giá đất

- Tình trạng thực tế tại địa phương

• Một số địa phương, như TP. Hồ Chí Minh, đã chứng kiến sự chênh lệch đáng kể giữa bảng giá đất hiện hành và mức giá điều chỉnh. Điều này gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện nghĩa vụ tài chính.
• Nhiều tỉnh thành chưa thường xuyên cập nhật bảng giá đất từ năm 2020, khiến khoảng cách giữa giá đất thực tế và giá đất trong bảng giá ngày càng lớn.

- Các vấn đề nảy sinh:

• Gánh nặng tài chính: Khi bảng giá đất tăng đột biến, người dân phải đối mặt với chi phí cao hơn trong các nghĩa vụ tài chính liên quan đến đất đai.
• Phản ứng từ doanh nghiệp: Các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, chịu áp lực tài chính lớn khi bảng giá đất tăng.
• Tổ chức thực hiện thiếu đồng bộ: Nhiều địa phương chưa chủ động điều chỉnh bảng giá đất theo lộ trình, dẫn đến chậm trễ trong triển khai.

- Giải pháp từ Bộ Tài nguyên và Môi trường

Bộ đã phối hợp với các bên liên quan để thống nhất phương án điều chỉnh bảng giá đất, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và các yếu tố kinh tế - xã hội.

4. Hướng dẫn pháp lý và quy định điều chỉnh bảng giá đất

- Hành lang pháp lý hiện hành:

• Luật Đất đai 2024: Quy định chi tiết tại khoản 1 Điều 257.
• Nghị định 71/2024/NĐ-CP: Ban hành ngày 27/6/2024, hướng dẫn thực hiện các quy định liên quan đến xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất.

- Trường hợp đặc biệt:

• Khi thửa đất hoặc khu đất chưa được quy định trong bảng giá đất, UBND cấp tỉnh sẽ dựa trên tình hình thực tế để xác định mức giá phù hợp, trình HĐND cấp tỉnh phê duyệt.

5. Khả năng tiếp cận bảng giá đất chưa công bố

Một trong những mối quan tâm của người dân là việc tiếp cận thông tin khi bảng giá đất chưa được công bố. Hiện nay, cơ quan quản lý đang nỗ lực hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai để đảm bảo minh bạch, giúp người dân dễ dàng tra cứu và thực hiện nghĩa vụ tài chính một cách thuận tiện.

6. Kết luận

Việc điều chỉnh bảng giá đất theo Luật Đất đai 2024 là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và chính quyền địa phương. Đây không chỉ là nhiệm vụ kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người sử dụng đất và đảm bảo sự công bằng trong quản lý tài nguyên đất đai.

Để đạt được hiệu quả cao nhất, các địa phương cần chủ động xây dựng kế hoạch điều chỉnh bảng giá đất phù hợp với thực tế, đồng thời tăng cường công khai minh bạch để giảm thiểu những lo ngại và phản ứng từ người dân và doanh nghiệp.