Làm sao để xác định, phân chia, xử lý tài sản chung để thi hành án dân sự

1. Xử lý tài sản chung để thi hành án dân sự như thế nào?

Theo quy định tại Điều 74 Luật Thi hành án dân sự 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014), quy trình xử lý tài sản chung để thi hành án dân sự bao gồm các bước sau:

• Trường hợp chưa xác định quyền sở hữu của người phải thi hành án: Nếu quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đất của người phải thi hành án trong khối tài sản chung chưa rõ ràng, Chấp hành viên sẽ thông báo cho người phải thi hành án và các đồng sở hữu để họ tự thỏa thuận phân chia tài sản chung hoặc yêu cầu Tòa án giải quyết. Sau thời hạn 30 ngày, nếu không có thỏa thuận, Chấp hành viên sẽ thông báo cho người được thi hành án yêu cầu Tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản của người phải thi hành án.

• Trường hợp đã xác định được phần sở hữu của người phải thi hành án trong tài sản chung:

  • Nếu tài sản chung có thể chia được, Chấp hành viên có thể cưỡng chế phần tài sản tương ứng với phần sở hữu của người phải thi hành án.
  • Nếu tài sản không thể chia hoặc việc chia gây giảm giá trị, Chấp hành viên có thể cưỡng chế toàn bộ tài sản và thanh toán cho các đồng sở hữu khác theo tỷ lệ quyền sở hữu.

• Quyền ưu tiên mua phần tài sản của người phải thi hành án: Chủ sở hữu chung có quyền ưu tiên mua phần tài sản của người phải thi hành án trong thời hạn 3 tháng (bất động sản) hoặc 1 tháng (động sản). Sau thời gian này, tài sản sẽ được bán đấu giá theo quy định.

2. Giải quyết tranh chấp và yêu cầu hủy giấy tờ, giao dịch liên quan đến tài sản thi hành án

Theo Điều 75 Luật Thi hành án dân sự, quy định giải quyết tranh chấp và yêu cầu hủy giấy tờ, giao dịch như sau:

• Tranh chấp tài sản: Khi tài sản của người phải thi hành án bị cưỡng chế mà có người khác tranh chấp, Chấp hành viên sẽ thông báo cho các bên liên quan biết về quyền được khởi kiện tại Tòa án. Sau thời hạn 30 ngày, nếu không có khởi kiện, Chấp hành viên sẽ xử lý tài sản theo quy định.

• Hủy giao dịch trốn tránh thi hành án: Nếu có căn cứ xác định giao dịch nhằm trốn tránh nghĩa vụ thi hành án, Chấp hành viên sẽ thông báo cho người được thi hành án để yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu. Nếu không yêu cầu, Chấp hành viên sẽ trực tiếp yêu cầu Tòa án tuyên giao dịch vô hiệu.

3. Tranh chấp liên quan đến tài sản thi hành án có phải là tranh chấp về quyền sở hữu không?

Theo Công văn 4967/BTP-TCTHADS năm 2014, tranh chấp trong thi hành án được hiểu là tranh chấp quyền sở hữu tài sản, bao gồm quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản. Các tranh chấp không liên quan đến quyền sở hữu sẽ không làm trì hoãn việc thi hành án.

4. Quy định cưỡng chế thi hành án đối với tài sản là quyền sở hữu trí tuệ

Theo Điều 84 Luật Thi hành án dân sự 2008, việc kê biên, sử dụng, và khai thác quyền sở hữu trí tuệ bao gồm:

• Kê biên quyền sở hữu trí tuệ: Chấp hành viên có quyền kê biên quyền sở hữu trí tuệ của người phải thi hành án. Tài sản sở hữu trí tuệ này vẫn có thể bị kê biên ngay cả khi đã chuyển quyền sử dụng cho bên khác.

• Quy định định giá và bán đấu giá: Quyền sở hữu trí tuệ được định giá và bán đấu giá theo Điều 98, Điều 99 của Luật Thi hành án dân sự và quy định tại Nghị định 62/2015/NĐ-CP.

5. Tài sản không được kê biên để thi hành án

Điều 87 Luật Thi hành án dân sự quy định những tài sản không được kê biên, bao gồm:

• Tài sản bị cấm lưu thông: Tài sản phục vụ quốc phòng, an ninh, và lợi ích công cộng; tài sản do ngân sách nhà nước cấp cho cơ quan, tổ chức.

• Tài sản cá nhân của người phải thi hành án: Các tài sản như lương thực, thuốc chữa bệnh, đồ dùng sinh hoạt cần thiết, công cụ lao động thiết yếu cho cuộc sống.

• Tài sản của cơ sở sản xuất, doanh nghiệp: Thuốc, thực phẩm cho người lao động, tài sản thuộc các cơ sở phúc lợi, trang thiết bị an toàn lao động.

Luật sư tư vấn: Trên đây là những quy định về xử lý, phân chia và thi hành án tài sản chung theo luật hiện hành. Nếu bạn có thắc mắc hoặc gặp khó khăn liên quan đến thi hành án dân sự, hãy liên hệ với luật sư để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết.