Cùng một vị trí và mức độ công việc, người sử dụng lao động trả lương cho lao động nam cao hơn lao động nữ bị xử lý như thế nào?

1. Nguyên Tắc Trả Lương Theo Quy Định Pháp Luật

1.1. Định Nghĩa Tiền Lương

Theo Điều 90 Bộ luật Lao động 2019, tiền lương là khoản tiền mà người sử dụng lao động trả cho người lao động dựa trên thỏa thuận để thực hiện công việc. Tiền lương bao gồm:

• Mức lương theo công việc hoặc chức danh.
• Phụ cấp lương.
• Các khoản bổ sung khác.

Mức lương cơ bản không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng theo quy định pháp luật.

1.2. Nguyên Tắc Trả Lương

Điều 94 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ một số nguyên tắc quan trọng trong việc trả lương như sau:

• Trả lương đầy đủ, đúng hạn: Người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp hoặc thông qua người được ủy quyền hợp pháp.
• Không can thiệp vào quyền sử dụng lương: Người sử dụng lao động không được ép buộc người lao động chi tiêu lương cho các dịch vụ hoặc hàng hóa do mình chỉ định.
• Hình thức thanh toán: Tiền lương được trả bằng tiền mặt hoặc qua tài khoản ngân hàng, với các chi phí liên quan do người sử dụng lao động chi trả.

1.3. Cách Tính Lương Và Trả Lương

Theo Điều 96 Bộ luật Lao động 2019, có ba hình thức trả lương chính:

• Lương theo thời gian: Trả theo giờ, ngày, tuần hoặc tháng.
• Lương theo sản phẩm: Dựa trên số lượng và chất lượng sản phẩm hoàn thành.
• Lương khoán: Theo khối lượng công việc hoàn thành trong một khoảng thời gian nhất định.

Người lao động hưởng lương theo sản phẩm hoặc khoán sẽ được tạm ứng lương hàng tháng dựa trên khối lượng công việc đã hoàn thành. Nếu có lý do bất khả kháng, doanh nghiệp có thể chậm trả lương nhưng không quá 30 ngày.

2. Quy Định Về Trả Lương Bình Đẳng

2.1. Bình Đẳng Giới Trong Trả Lương

Theo Khoản 3 Điều 90 Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động phải bảo đảm nguyên tắc trả lương bình đẳng, không phân biệt giới tính đối với những công việc có giá trị tương đương.

Nguyên tắc này không chỉ thể hiện sự tuân thủ pháp luật mà còn mang lại giá trị nhân văn và đạo đức trong quản lý doanh nghiệp.

2.2. Quyền Bình Đẳng Của Người Lao Động

Hiến pháp Việt Nam cũng quy định về quyền bình đẳng giới trong lao động. Điều 26 Hiến pháp 2013 nêu rõ:

• Nam và nữ đều bình đẳng trong mọi lĩnh vực.
• Không ai bị phân biệt đối xử vì giới tính, dân tộc, tôn giáo, thành phần xã hội hay tình trạng hôn nhân.

Pháp luật nghiêm cấm các hành vi phân biệt đối xử trong lao động như:

• Áp dụng tiêu chuẩn khác nhau trong tuyển dụng.
• Trả lương thấp hơn cho lao động nữ dù cùng vị trí và hiệu suất làm việc như lao động nam.
• Từ chối tuyển dụng hoặc sa thải lao động nữ vì lý do mang thai hoặc nuôi con nhỏ.

3. Việc Trả Lương Cho Nam Cao Hơn Nữ Có Vi Phạm Luật Không?

3.1. Vi Phạm Nguyên Tắc Bình Đẳng

Theo các quy định pháp luật, nếu người sử dụng lao động trả lương cao hơn cho lao động nam dù công việc và năng suất tương đương lao động nữ thì hành vi này là vi phạm. Việc này không chỉ trái với Bộ luật Lao động 2019 mà còn vi phạm các nguyên tắc về quyền con người được quy định trong Hiến pháp.

3.2. Hệ Lụy Của Việc Phân Biệt Lương

Việc phân biệt lương gây ra nhiều hệ lụy như:

• Mất động lực làm việc: Người lao động cảm thấy bất mãn khi bị đối xử không công bằng.
• Giảm hiệu suất lao động: Sự bất công làm giảm tinh thần làm việc, ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
• Khó khăn trong tuyển dụng và giữ chân nhân tài: Các doanh nghiệp không công bằng sẽ khó giữ chân người lao động giỏi.

3.3. Biện Pháp Xử Lý Vi Phạm

Người lao động có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện nếu phát hiện bị phân biệt đối xử về lương. Cơ quan quản lý lao động sẽ xử lý các vi phạm này và có thể yêu cầu người sử dụng lao động bồi thường cho người lao động.

4. Tính Nhân Văn Và Đạo Đức Của Doanh Nghiệp

Doanh nghiệp trả lương bình đẳng không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn thể hiện đạo đức kinh doanh. Một chính sách tiền lương công bằng giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh uy tín, thu hút nhân tài và tạo động lực làm việc cho nhân viên.

5. Kết Luận

Việc trả lương bình đẳng cho người lao động là nghĩa vụ pháp lý và đạo đức mà mỗi doanh nghiệp phải thực hiện. Các quy định trong Bộ luật Lao động 2019 đã tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng để đảm bảo người lao động được đối xử công bằng, không phân biệt giới tính. Người sử dụng lao động cần tuân thủ nghiêm túc các quy định này để tránh vi phạm pháp luật và xây dựng môi trường làm việc văn minh, chuyên nghiệp.