Hoãn thi hành án hình sự trong trường hợp nào?

Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết các trường hợp, điều kiện và quy trình hoãn chấp hành hình phạt tù cho những đối tượng như người mắc bệnh hiểm nghèo, phụ nữ mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ. Các quy định này giúp đảm bảo chính sách nhân đạo và tạo điều kiện cho người bị kết án có hoàn cảnh đặc biệt.

1. Trường hợp nào được hoãn thi hành án hình sự?

Câu hỏi từ độc giả: Thưa luật sư, tôi có anh trai hiện mắc các căn bệnh hiểm nghèo như tiểu đường biến chứng, lao 3+, gan siêu vi A, B, huyết áp cao, gan nhiễm mỡ và hiện đang điều trị tại bệnh viện tỉnh Gia Lai. Với tình trạng bệnh như vậy, gia đình xin hoãn thi hành án hình sự để điều trị được không ạ?

Luật sư trả lời:

Theo quy định tại Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 về hoãn chấp hành hình phạt tù, người bị xử phạt tù có thể được hoãn chấp hành trong các trường hợp sau đây:

• Bị bệnh nặng: Nếu người bị kết án mắc bệnh nặng và cần thời gian để phục hồi sức khỏe, họ có thể được hoãn thi hành án cho đến khi sức khỏe ổn định.
• Phụ nữ mang thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi: Trường hợp này cho phép hoãn thi hành án cho đến khi đứa trẻ đủ 36 tháng tuổi.
• Người lao động duy nhất trong gia đình: Nếu việc thi hành án sẽ gây khó khăn đặc biệt cho gia đình, người bị kết án có thể được hoãn đến 1 năm (trừ trường hợp bị kết án về các tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng).
• Nhu cầu công vụ: Người bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng và do nhu cầu công vụ có thể được hoãn đến 1 năm.

2. Điều kiện và thủ tục hoãn chấp hành án hình sự

Thủ tục hoãn chấp hành hình phạt tù được quy định tại Điều 24 Luật Thi hành án hình sự năm 2019. Người bị kết án, gia đình hoặc cơ quan chức năng có thể gửi đơn đề nghị lên Tòa án đã ra quyết định thi hành án, kèm theo các giấy tờ liên quan như hồ sơ bệnh án, xác nhận tình trạng gia đình. Chánh án Tòa án sẽ xem xét và ra quyết định trong vòng 7 ngày kể từ khi nhận đơn.

Nếu bạn có người thân đang mắc bệnh hiểm nghèo, có thể chuẩn bị hồ sơ bệnh án và làm đơn xin hoãn thi hành án gửi đến Tòa án Nhân dân cấp tỉnh hoặc cấp huyện nơi xét xử để được xem xét.

3. Đối tượng nào được hoãn chấp hành hình phạt tù?

Câu hỏi từ độc giả: Thưa luật sư, tôi là lao động chính trong gia đình và đang phải nuôi mẹ già cùng 2 con nhỏ. Tôi có quyền xin tạm hoãn chấp hành hình phạt tù không?

Luật sư trả lời:

Theo quy định tại Điều 67 Bộ luật Hình sự, các trường hợp có thể được hoãn chấp hành hình phạt tù bao gồm:

• Bị bệnh nặng: Người bị kết án tù mắc bệnh nặng sẽ được hoãn cho đến khi hồi phục sức khỏe.
• Phụ nữ mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ: Được hoãn đến khi con đủ 36 tháng tuổi.
• Người lao động duy nhất trong gia đình: Nếu chấp hành án sẽ gây khó khăn cho gia đình, có thể được hoãn đến 1 năm.

Trong trường hợp của bạn, nếu chứng minh được mình là người lao động duy nhất trong gia đình và việc thi hành án gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người thân, bạn có thể gửi đơn đề nghị hoãn thi hành án đến Tòa án để xem xét.

4. Điều kiện hoãn chấp hành án để điều trị bệnh

Câu hỏi từ độc giả: Thưa luật sư, chồng tôi hiện đang bị giam tại trại giam Xuân Lộc, Đồng Nai về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, mức án là 1 năm tù. Chồng tôi năm nay 60 tuổi, mắc bệnh hở van tim, suy tim cấp 2, tăng huyết áp giai đoạn 3 và đái tháo đường Type III. Tôi có thể xin hoãn để chồng tôi ra ngoài điều trị được không? Thời gian điều trị này có được tính vào thời gian chấp hành án không?

Luật sư tư vấn:

Theo quy định tại Điều 67 Bộ luật Hình sự, người bị xử phạt tù có thể được hoãn chấp hành hình phạt nếu bị bệnh nặng. Trong trường hợp của chồng bạn, cần nộp đơn đề nghị hoãn chấp hành hình phạt tù kèm theo các tài liệu y tế chứng minh tình trạng sức khỏe.

Sau khi hết thời gian điều trị và sức khỏe hồi phục, chồng bạn sẽ phải tiếp tục chấp hành phần án còn lại. Thời gian điều trị không được tính vào thời gian chấp hành án.

5. Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con nhỏ có được hoãn thi hành án không?

Câu hỏi từ độc giả: Kính thưa luật sư, con trai tôi bị con dâu dùng dao đâm chết. Tòa án đã xử con dâu tôi 15 năm tù nhưng đến thời điểm thi hành án, cô ấy lại phát hiện có thai. Đến nay đã 8 năm mà cô ấy vẫn chưa phải đi tù do cứ đến thời điểm thi hành án lại có thai. Xin hỏi luật sư, liệu có thể hoãn bao nhiêu lần như vậy không?

Luật sư tư vấn:

Theo quy định tại Điểm b, Khoản 1, Điều 67 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi 2017, phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi được hoãn chấp hành hình phạt tù cho đến khi con đủ 36 tháng tuổi. Nếu người phụ nữ lại tiếp tục có thai, thời gian hoãn thi hành án sẽ kéo dài thêm.

6. Các trường hợp đặc biệt khác

Ngoài các trường hợp trên, những người bị kết án có thể xin hoãn thi hành án nếu thuộc trường hợp đặc biệt và đáp ứng các điều kiện quy định. Quyết định sẽ được xem xét bởi Tòa án nơi ra quyết định thi hành án dựa trên hoàn cảnh cụ thể.

Kết luận: Hoãn chấp hành hình phạt tù là một chính sách nhân đạo, cho phép người bị kết án có cơ hội cải thiện điều kiện cá nhân trước khi phải thực hiện hình phạt. Tuy nhiên, việc hoãn án cần tuân thủ các điều kiện pháp lý và được xem xét bởi Tòa án.