Quy định về quyền sử dụng đất của hợp tác xã khi tuyên bố giải thể, phá sản

Bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ về quy định liên quan đến tài sản, quyền sử dụng đất và trình tự xử lý khi hợp tác xã không còn hoạt động.

1. Tài sản của hợp tác xã được hình thành từ những nguồn nào?

Theo khoản 1 Điều 48 của Luật Hợp tác xã năm 2012, tài sản của hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã được hình thành từ các nguồn như sau:

• Vốn góp từ các thành viên: Đây là nguồn vốn chủ yếu ban đầu, được đóng góp bởi các thành viên hoặc hợp tác xã thành viên.
• Vốn huy động: Bao gồm vốn huy động từ thành viên và các nguồn vốn khác ngoài xã hội.
• Tài sản tích lũy từ hoạt động: Các tài sản và vốn hình thành trong quá trình sản xuất kinh doanh hoặc hoạt động của hợp tác xã.
• Các khoản trợ cấp, hỗ trợ từ Nhà nước: Là nguồn tài trợ không hoàn lại hoặc các khoản đóng góp, quyên góp từ tổ chức và cá nhân.

Việc nắm rõ nguồn hình thành tài sản của hợp tác xã sẽ giúp xác định cách xử lý tài sản khi hợp tác xã tuyên bố giải thể hoặc phá sản.

2. Tài sản không chia của hợp tác xã bao gồm những gì?

Khoản 2 Điều 48 của Luật Hợp tác xã năm 2012 quy định rõ về tài sản không chia, đó là những tài sản không được phân chia giữa các thành viên khi hợp tác xã ngừng hoạt động. Bao gồm:

• Quyền sử dụng đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê.
• Các khoản trợ cấp, hỗ trợ không hoàn lại từ Nhà nước hoặc từ các tổ chức, cá nhân đã được thỏa thuận là tài sản không chia.
• Phần trích lại từ quỹ đầu tư phát triển hàng năm: Những khoản được đại hội thành viên quyết định đưa vào tài sản không chia.
• Các tài sản khác quy định trong điều lệ hợp tác xã: Bao gồm cả vốn, tài sản hình thành từ quyên góp hoặc các nguồn vốn đặc thù khác.

Tài sản không chia này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo lợi ích chung của cộng đồng hoặc được xử lý theo quy định pháp luật khi hợp tác xã giải thể.

3. Xử lý tài sản của hợp tác xã khi giải thể

Theo Điều 49 của Luật Hợp tác xã năm 2012, trình tự xử lý tài sản của hợp tác xã khi giải thể như sau:

Thu hồi và thanh lý tài sản

• Thu hồi tài sản thuộc quyền sở hữu hợp pháp của hợp tác xã.
• Thanh lý tài sản: Tài sản không chia sẽ được xử lý riêng biệt, phần còn lại được thanh lý theo quy định.

Thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính

Các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính được thanh toán theo thứ tự ưu tiên:

• Chi phí giải thể: Bao gồm chi phí liên quan đến thu hồi và thanh lý tài sản.
• Nợ lương và bảo hiểm xã hội của người lao động.
• Nợ có bảo đảm: Những khoản vay hoặc nợ có tài sản thế chấp.
• Nợ không bảo đảm: Các khoản nợ còn lại không có tài sản thế chấp.

Xử lý tài sản còn lại

Sau khi thanh toán hết các khoản nợ, tài sản còn lại sẽ được chia cho các thành viên hoặc hợp tác xã thành viên theo tỷ lệ vốn góp.

4. Quy định về quyền sử dụng đất của hợp tác xã khi giải thể, phá sản

Luật Đất đai năm 2013 quy định rõ việc xử lý quyền sử dụng đất của các tổ chức, trong đó có hợp tác xã, khi giải thể hoặc phá sản:

• Trường hợp đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê không phải trả tiền sử dụng đất: Đất sẽ được Nhà nước thu hồi mà không bồi thường.
• Trường hợp đất có thu tiền sử dụng đất từ nguồn vốn hợp pháp: Nếu tiền sử dụng đất không thuộc ngân sách Nhà nước, phần giá trị đất sẽ được xử lý theo quy định hiện hành, có thể bồi thường hoặc chuyển nhượng.

Như vậy, quyền sử dụng đất của hợp tác xã sẽ được giải quyết dựa trên nguồn gốc tài chính và mục đích sử dụng đất ban đầu.

5. Quy định về tài sản không chia khi giải thể, phá sản

Theo khoản 3 Điều 1 Nghị định 107/2017/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung Nghị định 193/2013/NĐ-CP), tài sản không chia của hợp tác xã khi giải thể hoặc phá sản được xử lý như sau:

• Tài sản hình thành từ trợ cấp, hỗ trợ không hoàn lại: Chuyển giao vào ngân sách địa phương hoặc cơ quan quản lý hợp tác xã.
• Quyền sử dụng đất được giao hoặc cho thuê từ Nhà nước: Được thu hồi theo quy định Luật Đất đai.
• Tài sản không chia khác: Ưu tiên chuyển giao cho tổ chức khác tại địa phương, phục vụ lợi ích cộng đồng.

6. Quyền và nghĩa vụ khi xử lý tài sản không đủ thanh toán nợ

Trong trường hợp tài sản không đủ thanh toán nợ, tài sản không chia có thể được sử dụng để thanh toán theo thứ tự:

• Tài sản tặng cho không chia.
• Phần trích từ quỹ đầu tư phát triển.
• Tài sản khác được ghi nhận trong điều lệ hợp tác xã.

7. Tóm lược các quy định quan trọng

Việc xử lý tài sản và quyền sử dụng đất của hợp tác xã khi tuyên bố giải thể hoặc phá sản là một quy trình phức tạp, đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Các tổ chức, cá nhân liên quan cần nắm vững các quy định trong Luật Hợp tác xã 2012, Luật Đất đai 2013, và các nghị định liên quan để thực hiện đúng trách nhiệm pháp lý và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan.