Tổng mức đầu tư xây dựng thay đổi có thay đổi chi phí dự toán xây dựng công trình không?

Các yếu tố như vật liệu xây dựng, nhân công, thiết bị, chi phí gia công, chế tạo, vận chuyển và các chi phí liên quan đều được tính đến nhằm đảm bảo thi công hoàn chỉnh và đúng tiến độ. Vậy khi tổng mức đầu tư xây dựng thay đổi, chi phí dự toán có bị ảnh hưởng không? Dưới đây là các trường hợp thay đổi tổng mức đầu tư và tác động đến chi phí dự toán xây dựng công trình.

1. Tổng mức đầu tư thay đổi có ảnh hưởng đến chi phí dự toán xây dựng công trình không?

Theo khoản 1 Điều 15 của Nghị định 10/2021/NĐ-CP, điều chỉnh dự toán xây dựng là quy trình phức tạp, được thực hiện theo các quy định cụ thể để đảm bảo dự án đạt hiệu quả và chính xác. Dự toán ban đầu có thể được điều chỉnh thông qua thẩm định và giám sát chặt chẽ. Điều chỉnh này gồm hai phần: phần điều chỉnh và không điều chỉnh, trong đó phần điều chỉnh phải tuân thủ Điều 13 của Nghị định, đảm bảo tính minh bạch và công bằng.

Khoản 4 Điều 135 Luật Xây dựng 2014, sửa đổi bởi khoản 64 Điều 1 Luật Xây dựng 2020, chỉ ra rằng dự toán xây dựng có thể điều chỉnh khi tổng mức đầu tư thay đổi, thiết kế hoặc cơ cấu chi phí thay đổi mà không vượt quá tổng mức đã phê duyệt, và tuân thủ quy định pháp luật.

2. Các trường hợp tổng mức đầu tư xây dựng thay đổi

2.1 Trường hợp tổng mức đầu tư xây dựng tăng

Nguyên nhân:

• Điều chỉnh thiết kế công trình: Việc thay đổi thiết kế dẫn đến tăng khối lượng công việc, thay đổi vật liệu hoặc áp dụng công nghệ mới.
• Thay đổi vật liệu xây dựng: Chuyển sang vật liệu chất lượng cao hơn.
• Biến động giá thị trường: Biến động giá vật liệu, nhân công, thiết bị do tác động kinh tế, thị trường, thiên tai.
• Bổ sung hạng mục công việc: Việc thêm hạng mục ngoài thiết kế ban đầu.
• Sai sót trong dự toán ban đầu: Dự toán có thể chưa sát với thị trường hoặc thiếu hạng mục.

Tác động đến chi phí dự toán:

• Chi phí dự toán xây dựng có thể tăng theo tổng mức đầu tư.
• Điều chỉnh dự toán để phù hợp với tổng mức đầu tư mới và đảm bảo nguồn vốn bổ sung cho công trình.

2.2 Trường hợp tổng mức đầu tư xây dựng giảm

Nguyên nhân:

• Giảm hạng mục công việc: Loại bỏ hạng mục không cần thiết hoặc thay đổi bằng giải pháp tiết kiệm.
• Thay đổi vật liệu rẻ hơn: Chọn vật liệu phù hợp với chi phí thấp.
• Giải pháp kỹ thuật tiết kiệm: Ứng dụng công nghệ tiên tiến giảm chi phí và vật liệu.
• Tối ưu thiết kế: Loại bỏ chi tiết không cần thiết, giảm khối lượng công việc.

Tác động đến chi phí dự toán:

• Chi phí dự toán xây dựng giảm tương ứng.
• Cần điều chỉnh dự toán để phù hợp với tổng mức đầu tư giảm, giúp tiết kiệm nguồn vốn đầu tư.

Lưu ý:

• Điều chỉnh tổng mức đầu tư cần tuân thủ quy định pháp luật và có phê duyệt từ cơ quan thẩm quyền.
• Đầy đủ căn cứ và hồ sơ chứng minh điều chỉnh cần thiết.

3. Các trường hợp tổng mức đầu tư xây dựng không thay đổi

3.1 Điều chỉnh thiết kế không ảnh hưởng đến khối lượng, chất lượng công việc

Đặc điểm:

• Thiết kế được điều chỉnh mà không làm thay đổi khối lượng hoặc chất lượng công việc thực tế.

Ví dụ:

• Thay đổi vị trí một số hạng mục trong bản vẽ mà không ảnh hưởng diện tích.
• Thay đổi hình thức trang trí mà vẫn sử dụng vật liệu tương đương.

Tác động đến chi phí dự toán:

• Do không thay đổi khối lượng, chi phí dự toán có thể giữ nguyên, nhưng có thể cần điều chỉnh dự toán nhỏ để đảm bảo chính xác.

3.2 Thay đổi vật liệu xây dựng có giá tương đương

Đặc điểm:

• Vật liệu xây dựng được thay thế bằng loại khác có chất lượng và tính năng tương đương.
• Giá thành dao động trong phạm vi ±10% so với vật liệu ban đầu.

Ví dụ:

• Thay gạch xây từ loại 6 lỗ sang 10 lỗ với giá tương đương.
• Sử dụng loại sơn nước khác mà giá xấp xỉ.

Tác động đến chi phí dự toán:

• Chi phí dự toán có thể giữ nguyên nếu giá vật liệu thay thế tương đương. Điều chỉnh nhỏ có thể cần để đảm bảo dự toán chính xác.

Lưu ý:

• Giá tương đương cần dựa trên khảo sát thị trường và bảng giá tại thời điểm điều chỉnh.
• Hồ sơ chứng minh sự thay đổi là cần thiết để đảm bảo hợp lý và khoa học.

Những điểm lưu ý khác:

• Thay đổi địa điểm thi công có thể ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư.
• Thay đổi thời gian thi công hoặc biến động tỷ giá hối đoái cũng có thể tác động, đặc biệt với vật liệu nhập khẩu.
• Yêu cầu bổ sung các biện pháp an toàn hoặc bảo vệ môi trường cũng có thể làm thay đổi tổng mức đầu tư.

4. Kết luận

Điều chỉnh tổng mức đầu tư là một phần không thể thiếu trong quản lý dự toán xây dựng. Nó giúp đảm bảo dự án được thực hiện đúng chất lượng, tiến độ và ngân sách đã duyệt, đồng thời linh hoạt trước các biến động thị trường và yêu cầu công trình thực tế.