Làm sao để được ra nước ngoài một mình khi mới 15 tuổi?

- Thưa luật sư, xin hỏi:

Mẹ em hiện đang làm việc tại Đài Loan, và em có dự định hè này sẽ sang thăm mẹ. Năm nay em 15 tuổi và đã có chứng minh thư nhân dân. Em muốn hỏi liệu em có thể tự mình sang đó mà không cần người giám hộ đi kèm hay không. Mẹ em lo lắng rằng nếu không có người bảo lãnh, em sẽ gặp khó khăn khi qua cửa hải quan. Em xin cảm ơn luật sư.

- Trả lời:

Chào bạn! Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi. Về vấn đề của bạn, tôi xin cung cấp thông tin pháp lý liên quan đến thủ tục xuất nhập cảnh đối với công dân Việt Nam dưới 18 tuổi, cụ thể là theo quy định của Nghị định 136/2007/NĐ-CP về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 94/2015/NĐ-CP).

1. Quy định về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 4 của Nghị định này, công dân Việt Nam sở hữu hộ chiếu quốc gia được phép xuất cảnh, nhập cảnh qua các cửa khẩu của Việt Nam. Trong trường hợp có các quy định khác trong Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, việc xuất cảnh, nhập cảnh sẽ tuân thủ theo quy định của các Điều ước quốc tế đó.

Hộ chiếu quốc gia của công dân Việt Nam bao gồm các loại:

• Hộ chiếu ngoại giao
• Hộ chiếu công vụ
• Hộ chiếu phổ thông

2. Quy định về thời hạn hộ chiếu quốc gia

Căn cứ theo Điểm a Khoản 2 Điều 4 (sửa đổi, bổ sung) của Nghị định, thời hạn của các loại hộ chiếu quốc gia được quy định như sau:

• Hộ chiếu ngoại giao và hộ chiếu công vụ: Có giá trị không quá 5 năm kể từ ngày cấp. Nếu hộ chiếu ngoại giao hoặc hộ chiếu công vụ còn thời hạn dưới 1 năm, công dân có thể gia hạn một lần, tối đa là 3 năm. Khi hết hạn, người sở hữu hộ chiếu phải thực hiện thủ tục cấp mới.

• Hộ chiếu phổ thông: Có thời hạn không quá 10 năm kể từ ngày cấp và không được gia hạn. Trường hợp hộ chiếu phổ thông còn thời hạn, người sở hữu hộ chiếu có thể xin cấp lại. Khi hộ chiếu hết hạn, công dân cần tiến hành làm thủ tục cấp mới.

• Hộ chiếu cấp cho trẻ em dưới 14 tuổi: Thời hạn của hộ chiếu cho trẻ em dưới 14 tuổi hoặc được cấp kèm cho công dân dưới 9 tuổi được quy định tại Điều 5 của Nghị định này.

3. Điều kiện xuất cảnh cho công dân dưới 18 tuổi

Đối với trường hợp của bạn, do bạn đã 15 tuổi, bạn có thể mang hộ chiếu cá nhân của mình để xuất cảnh mà không cần người giám hộ đi kèm. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng chứng minh nhân dân (CMND) không phải là giấy tờ hợp lệ để xuất cảnh; bạn sẽ cần làm thủ tục xin cấp hộ chiếu phổ thông để có thể xuất cảnh. Chỉ khi có hộ chiếu, bạn mới có thể thực hiện chuyến đi thăm mẹ ở Đài Loan.

Ngoài ra, việc xuất cảnh của công dân dưới 18 tuổi không bắt buộc phải có người giám hộ, nhưng cũng tùy thuộc vào quy định của quốc gia mà bạn đến. Trong trường hợp này, bạn sẽ cần đảm bảo rằng Đài Loan chấp nhận cho người dưới 18 tuổi nhập cảnh mà không cần người bảo lãnh. Thông thường, một số quốc gia yêu cầu người giám hộ hoặc bố mẹ đi kèm khi nhập cảnh, đặc biệt với trường hợp chưa đủ 18 tuổi.

4. Những trường hợp công dân Việt Nam không được phép xuất cảnh

Dù có hộ chiếu hợp lệ, bạn cũng cần lưu ý rằng công dân Việt Nam sẽ không được phép xuất cảnh nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây (theo Điều 21 của Nghị định 136/2007/NĐ-CP):

• Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có liên quan đến công tác điều tra về tội phạm.

• Đang phải chấp hành bản án hình sự hoặc quyết định xử phạt của cơ quan chức năng.

• Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án dân sự, kinh tế, hoặc đang chờ để giải quyết các tranh chấp về dân sự, kinh tế.

• Đang có nghĩa vụ thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính, hoặc có các nghĩa vụ tài chính khác như nộp thuế, trừ khi đã có biện pháp đảm bảo thực hiện nghĩa vụ tài chính đó.

• Vì lý do ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm lây lan (chẳng hạn như có dịch bệnh toàn cầu).

• Vì lý do bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

• Có hành vi vi phạm hành chính về xuất nhập cảnh theo các quy định của Chính phủ.

Nếu bạn không thuộc các trường hợp nêu trên, bạn sẽ đủ điều kiện để xuất cảnh.

5. Lời khuyên cho trường hợp của bạn

Với trường hợp của bạn, cần thực hiện các bước sau:

• Xin cấp hộ chiếu phổ thông: Bạn có thể đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tại địa phương để làm thủ tục xin cấp hộ chiếu. Cần mang theo CMND hoặc thẻ căn cước, sổ hộ khẩu và các giấy tờ khác theo yêu cầu.

• Xác minh quy định nhập cảnh của Đài Loan: Do bạn dưới 18 tuổi, nên kiểm tra với cơ quan nhập cảnh Đài Loan hoặc Đại sứ quán Đài Loan tại Việt Nam để chắc chắn rằng bạn có thể nhập cảnh mà không cần người bảo lãnh hoặc giám hộ. Một số quốc gia có quy định riêng cho người dưới 18 tuổi khi nhập cảnh một mình.

• Chuẩn bị giấy tờ bổ sung nếu cần: Trong trường hợp cần thiết, mẹ bạn có thể viết giấy cam kết hoặc bảo lãnh cho bạn (nếu Đài Loan yêu cầu). Đồng thời, bạn nên chuẩn bị sẵn số điện thoại của mẹ và địa chỉ tại Đài Loan để cung cấp khi cần thiết tại cửa khẩu.

6. Kết luận

Tóm lại, bạn có thể tự mình xuất cảnh sang Đài Loan nếu đã có hộ chiếu và không thuộc các trường hợp bị cấm xuất cảnh. Tuy nhiên, để chuyến đi diễn ra thuận lợi, bạn nên liên hệ với cơ quan chức năng để chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết và đảm bảo tuân thủ mọi quy định của cả Việt Nam và Đài Loan.

Chúc bạn có một chuyến đi vui vẻ và an toàn bên mẹ!