Tại sao lấy chồng công an phải xét 3 đời bên vợ?

- Câu hỏi của bạn đọc:

Thưa luật sư, Em có quen một anh công an sắp đi làm, và hai người yêu nhau với ý định tiến tới hôn nhân. Tuy nhiên, gia đình em có một vấn đề: anh trai em hiện đang chịu án và đã cải tạo được hơn 2 năm, dự kiến cải tạo 5 năm thì sẽ xóa án tích, nhưng trong hồ sơ sẽ vẫn lưu lại nhân thân xấu. Liệu chúng em có thể kết hôn được không? Mong luật sư tư vấn giúp!
Người gửi: N.T.H

- Luật sư trả lời:

Xin chào bạn N.T.H! Cảm ơn bạn đã chia sẻ câu hỏi rất chi tiết với chúng tôi. Về vấn đề kết hôn với người đang công tác trong ngành Công an nhân dân, đây là câu hỏi khá phức tạp và nhạy cảm do các quy định của ngành này về kết hôn và lý lịch gia đình yêu cầu sự rõ ràng và cẩn trọng. Theo quy định pháp luật hiện hành, mọi công dân có quyền kết hôn khi đáp ứng các điều kiện cơ bản của Luật Hôn nhân và Gia đình. Tuy nhiên, đối với ngành công an, điều kiện về lý lịch gia đình của người kết hôn lại có yêu cầu nghiêm ngặt và khác biệt. Chúng tôi xin được cung cấp cho bạn thông tin từ hai góc độ: quy định pháp lý chung và quy định nội bộ của ngành công an, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về trường hợp của mình.

1. Điều kiện chung về kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014

Trước tiên, theo Điều 8 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, mọi công dân, bao gồm cả cán bộ, chiến sĩ trong ngành công an, phải đáp ứng các điều kiện hôn nhân cơ bản như sau:

- Điều kiện chung để được kết hôn:

• Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.
• Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định, không bị cưỡng ép.
• Không bị mất năng lực hành vi dân sự.
• Không thuộc các trường hợp bị cấm kết hôn như quan hệ huyết thống, vi phạm các quy định về cấm kết hôn của pháp luật.

- Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.

Trên đây là điều kiện pháp lý chung mà mọi công dân cần đáp ứng để có thể kết hôn hợp pháp tại Việt Nam.

2. Điều kiện kết hôn đối với người trong ngành công an

Với những yêu cầu cao về lý lịch và đảm bảo sự nghiêm ngặt về đạo đức và lý tưởng của cán bộ, chiến sĩ, ngành công an quy định riêng về điều kiện kết hôn cho các cán bộ trong ngành. Điều này nhằm đảm bảo rằng các cán bộ, chiến sĩ có lý lịch gia đình trong sạch, không ảnh hưởng đến công tác an ninh quốc phòng. Dưới đây là một số quy định nổi bật:

- Yêu cầu làm đơn đăng ký kết hôn và thời gian thẩm tra lý lịch

Khi một chiến sĩ trong ngành công an muốn kết hôn, chiến sĩ này phải thực hiện quy trình đăng ký kết hôn nội bộ, bao gồm:

• Làm đơn xin phép kết hôn, nộp lên Phòng Tổ chức cán bộ để thẩm tra lý lịch.
• Quá trình thẩm tra lý lịch này sẽ xem xét về lý lịch của cả hai bên gia đình, trong phạm vi ít nhất là 3 đời, với thời gian thẩm tra kéo dài từ 2 đến 4 tháng tùy từng đơn vị.
• Trong thời gian này, Phòng Tổ chức cán bộ sẽ tiến hành xác minh, kiểm tra nhân thân của cả hai bên tại nơi cư trú và làm việc.

- Các tiêu chuẩn và yêu cầu đặc biệt

Quá trình thẩm tra lý lịch thường tập trung vào một số yếu tố như dân tộc, tôn giáo, lý lịch của các thành viên trong gia đình người yêu chiến sĩ công an. Cụ thể, một số điều kiện phổ biến là:

• Về dân tộc: Thường chỉ ưu tiên dân tộc Kinh, hạn chế đối với một số dân tộc khác.
• Về tôn giáo: Trong ngành công an, không khuyến khích lấy người theo các tôn giáo như Thiên Chúa giáo, Tin Lành, Cơ Đốc giáo.
• Về lý lịch gia đình và nhân thân: Lý lịch gia đình nội ngoại 3 đời của người kết hôn với chiến sĩ công an phải trong sạch, không có tiền án, tiền sự hoặc liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật.

- Trường hợp gia đình có tiền án, tiền sự

Theo quy định nội bộ ngành công an, các tiêu chí đánh giá lý lịch bao gồm việc xem xét kỹ lưỡng về lý lịch của bố mẹ hoặc bản thân người muốn kết hôn. Nếu trong gia đình người kết hôn có bố mẹ hoặc bản thân từng có tiền án, hoặc đang chấp hành án phạt tù thì khả năng cao việc kết hôn sẽ không được chấp thuận.

Đặc biệt, đối với anh chị em ruột có án tích hoặc đang chấp hành án, quy định này không nêu rõ việc cấm kết hôn, nhưng lý lịch này có thể ảnh hưởng nhất định đến quá trình xét duyệt.

3. Phân tích trường hợp của bạn

Trong tình huống của bạn, anh trai bạn đang chịu án và dự kiến sau 5 năm sẽ được xóa án tích. Hiện tại, quy định nội bộ ngành công an không nhắc đến việc anh chị em ruột có tiền án hoặc đang chấp hành án sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến điều kiện kết hôn của chiến sĩ công an, mà chỉ tập trung vào bố mẹ hoặc bản thân người kết hôn.

Tuy nhiên, để đảm bảo thông tin chính xác, chúng tôi khuyên bạn nên thực hiện một số bước sau:

• Tham khảo ý kiến từ phía thủ trưởng đơn vị của người yêu để được hướng dẫn chi tiết về quy trình và điều kiện cụ thể. Mỗi đơn vị công an có thể có những tiêu chí riêng về lý lịch, và một số nơi có thể kiểm tra sâu hơn với anh chị em ruột của người muốn kết hôn.

• Xem xét yếu tố ảnh hưởng về sự nghiệp của người yêu bạn trong ngành công an. Trong một số trường hợp, lý lịch bên vợ có thể ảnh hưởng đến quá trình xét thăng chức và các quyền lợi trong công tác của chồng nếu gia đình có tiền án hoặc đang chấp hành án.

• Hỏi thêm ý kiến chuyên môn hoặc trực tiếp gặp Phòng Tổ chức cán bộ nơi người yêu bạn công tác để được giải đáp cụ thể về trường hợp anh trai bạn đang cải tạo và tình trạng nhân thân xấu của gia đình.

4. Kết luận

Dựa trên quy định nội bộ ngành công an, bố mẹ hoặc bản thân có tiền án hoặc đang chấp hành án phạt tù sẽ ảnh hưởng đến khả năng kết hôn của người trong ngành công an. Tuy nhiên, quy định này không đề cập đến anh chị em ruột. Do đó, bạn có thể có khả năng kết hôn với người yêu là công an, nhưng cũng nên cẩn thận tìm hiểu thêm về quy định tại đơn vị của người yêu bạn để đảm bảo không có cản trở trong tương lai.

Hy vọng giải đáp trên giúp bạn có cái nhìn rõ ràng và đầy đủ về tình huống của mình. Hãy đảm bảo tham khảo ý kiến từ các bên liên quan và làm rõ với đơn vị người yêu để mọi thông tin được minh bạch và chính xác. Chúc bạn và người yêu có những quyết định sáng suốt và tiến tới hôn nhân hạnh phúc!