Xử lý, giải quyết đơn tố cáo về thi hành án dân sự theo quy định mới nhất

1. Tố cáo về thi hành án dân sự là gì?

Tố cáo về thi hành án dân sự được hiểu là việc một cá nhân báo cáo với cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật của Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự, Chấp hành viên, hoặc công chức khác làm công tác thi hành án dân sự. Những hành vi này gây thiệt hại hoặc đe dọa lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong quá trình thi hành án.

2. Thẩm quyền và thời hạn giải quyết tố cáo thi hành án dân sự

2.1. Thẩm quyền giải quyết

Theo quy định tại Điều 15 Thông tư 13/2021/TT-BTP, thẩm quyền giải quyết tố cáo trong lĩnh vực thi hành án dân sự được xác định như sau:

• Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự: Giải quyết tố cáo liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật của Phó Thủ trưởng cơ quan, Chấp hành viên hoặc công chức khác khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
• Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp trên: Xử lý tố cáo liên quan đến hành vi của Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp dưới hoặc Phó Thủ trưởng cơ quan khi họ thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công hoặc ủy quyền.
• Cơ quan quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp: Xử lý các hành vi vi phạm của lãnh đạo cơ quan thi hành án dân sự đã chuyển công tác, không còn là công chức hoặc các cơ quan thi hành án đã sáp nhập, giải thể.

Nếu người tố cáo cho rằng việc giải quyết trước đó không đúng quy định, họ có quyền gửi tố cáo lên Thủ trưởng cơ quan cấp trên trực tiếp để được giải quyết lại.

2.2. Thời hạn giải quyết

• Thời hạn thông thường: 60 ngày kể từ ngày thụ lý.
• Vụ việc phức tạp: Có thể kéo dài thêm nhưng không quá 90 ngày.

3. Quy trình xử lý đơn tố cáo về thi hành án dân sự

Quy trình xử lý đơn tố cáo được thực hiện theo hướng dẫn của Thông tư 13/2021/TT-BTP, bao gồm các bước cụ thể như sau:

3.1. Tiếp nhận và xử lý đơn tố cáo

• Thụ lý tố cáo: Trong 07 ngày làm việc kể từ khi nhận đơn, cơ quan có thẩm quyền ra quyết định thụ lý hoặc thông báo lý do không thụ lý.
• Chuyển đơn tố cáo: Nếu nội dung tố cáo không thuộc thẩm quyền, cơ quan nhận đơn phải chuyển đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết trong 05 ngày làm việc.
• Lưu đơn tố cáo: Các đơn không đủ điều kiện xử lý (ví dụ: không rõ thông tin người tố cáo, nội dung không cụ thể, hoặc đơn có dấu hiệu vu khống) sẽ được lưu trữ trong thời hạn 01 năm và có thể bị tiêu hủy sau đó.

3.2. Thụ lý đơn tố cáo

Quá trình thụ lý bao gồm:

• Thông báo thụ lý: Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định thụ lý, cơ quan giải quyết phải thông báo cho người tố cáo và người bị tố cáo.
• Giải quyết tố cáo tiếp: Nếu người tố cáo không đồng ý với kết quả giải quyết trước đó và cung cấp thêm chứng cứ, cơ quan thẩm quyền có trách nhiệm xem xét lại.

3.3. Rút tố cáo và đình chỉ tố cáo

• Rút tố cáo: Người tố cáo có quyền rút một phần hoặc toàn bộ nội dung tố cáo trước khi có kết luận. Tuy nhiên, nếu hành vi bị tố cáo có dấu hiệu vi phạm pháp luật, việc giải quyết vẫn phải tiếp tục.
• Đình chỉ giải quyết: Khi người tố cáo rút đơn hoặc có căn cứ xác định vụ việc không còn cần giải quyết, cơ quan sẽ ra quyết định đình chỉ.

3.4. Xác minh nội dung tố cáo

Cơ quan giải quyết sẽ thành lập Đoàn xác minh để kiểm tra nội dung tố cáo theo các bước sau:

1. Công bố quyết định xác minh: Trong vòng 10 ngày kể từ khi ban hành quyết định.
2. Thực hiện xác minh: Đoàn xác minh làm việc với các bên liên quan, thu thập chứng cứ và lập báo cáo kết quả.

3.5. Kết luận và xử lý tố cáo

• Ra kết luận: Kết luận nội dung tố cáo phải được lập thành văn bản, nêu rõ hành vi vi phạm, biện pháp xử lý và trách nhiệm của các bên liên quan.
• Chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra: Nếu nội dung tố cáo có dấu hiệu tội phạm, hồ sơ sẽ được chuyển đến Cơ quan điều tra hoặc Viện Kiểm sát nhân dân.

3.6. Bảo mật thông tin tố cáo

Trong suốt quá trình xử lý, cơ quan thụ lý phải đảm bảo thông tin của người tố cáo được bảo mật. Nếu cần thiết, cơ quan có thể áp dụng các biện pháp bảo vệ theo quy định pháp luật.

4. Kết luận

Tố cáo về thi hành án dân sự không chỉ là quyền mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc góp phần duy trì sự công bằng, minh bạch trong hoạt động thi hành án. Việc hiểu rõ quy trình, thẩm quyền và các bước xử lý tố cáo sẽ giúp người dân bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình hiệu quả hơn.

Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về các vấn đề liên quan đến tố cáo thi hành án dân sự, đừng ngần ngại liên hệ với luật sư hoặc cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời.